Nhịn ăn, kiêng khem quá mức và chế biến thực phẩm quá kỹ là những sai lầm khiến bệnh tiểu đường ngày càng trầm trọng hơn. Bệnh tiểu đường, hay bệnh đái tháo đường, là một tình trạng bệnh lý do rối loạn chuyển hóa gây ra khiến lượng đường trong máu ở mức cao hơn mức bình thường. Bệnh này về lâu dài không lây và không thể chữa khỏi hoàn toàn. Bệnh tiểu đường gây ra nhiều biến chứng nặng nề như tai biến mạch máu não; nhiễm trùng cơ tim; mù lòa; suy thận; cắt cụt chân phải và tử vong. Nếu không được điều trị đúng cách.
Bên cạnh việc sử dụng thuốc và tập luyện hằng ngày; chế độ dinh dưỡng rất quan trọng đối với việc điều trị và kiểm soát các biến chứng; đặc biệt là đối với bệnh nhân đái tháo đường type 2.
Loại bỏ tinh bột ra khỏi chế độ ăn
Đầu tiên, khi biết mình mắc bệnh; nhiều người nghĩ ngay đến việc loại bỏ hoàn toàn tinh bột và đường. Chỉ ăn rau xanh; không ăn thịt; cá và quả chín. Kiêm khem quá mức khiến cơ thể thiếu chất dinh dưỡng lâu ngày, mệt mỏi. Cơ thể không có đường thì không sinh ra năng lượng; tinh thần ổn định; cơ thể không mệt mỏi thì đường huyết sẽ được giải phóng.
“Người bệnh vẫn phải ăn cơm; bún, miến, khoai, chỉ là ăn ít hơn bình thường. Có đủ năng lượng sống rồi mới tính đến điều chỉnh để chữa bệnh”, bác sĩ Vân khuyên.
Thứ hai là chọn đúng thực phẩm nhưng chế biến sai. Thực tế; gạo lứt hoặc gạo nguyên cám; các loại đậu; cà rốt, cam tươi… phù hợp với người đái tháo đường, song cách nấu khác nhau mang lại giá trị đường khác nhau.
Bác sĩ Vân ví dụ, nấu cơm gạo lứt tỷ lệ gạo và nước là 1:1, cơm khô vừa phải, một chén cơm có lượng đường là 58%. Nếu tăng lượng nước lên gấp đôi để cơm mềm hơn, lượng đường sẽ tăng thêm 20%. Ăn sống cà rốt hoặc uống nước ép tươi, lượng đường là 16%. Nhưng thái nhỏ cà rốt nấu súp; hầm nhừ thì lượng đường là 92%; hoàn toàn phản tác dụng trong điều trị tiểu đường. Ăn cam nguyên múi cũng tốt hơn vắt nước cam để uống.
Hầm nhừ, chiên xào quá lâu; cắt nhỏ làm giá trị dinh dưỡng của thực phẩm bị hao hụt; thậm chí sinh ra độc tố. Thêm vào đó, thức ăn mềm giúp hệ tiêu hóa vận hành dễ dàng hơn; chuyển hóa dinh dưỡng nhanh hơn; lượng đường hấp thu vào máu nhanh. Vì thế, luộc; hấp, nấu chín thực phẩm vừa phải là cách chế biến tốt nhất trong chế độ ăn của người đái tháo đường.
Chế độ ăn uống khoa học
Hạn chế ăn quá nhiều bữa trong ngày. Tuy nhiên người bệnh tiểu đường béo phì có thể ăn 5 bữa một ngày; do không được nạp quá nhiều năng lượng một lúc. Ăn thành nhiều bữa nhỏ; ít, làm giảm cảm giác đói. Người cân nặng bình thường nên ăn ba bữa cố định, đúng giờ, thêm một bữa phụ trước khi ngủ khoảng một giờ.
Bác sĩ Hồ Đắc Phương; khoa Nội tiết, Bệnh viện Nguyễn Tri Phương; cho hay, về mặt lâm sàng, dễ kiểm soát lượng đường huyết hơn nếu ăn ba bữa cố định.
Các bác sĩ khuyến cáo; mỗi ngày người tiểu đường cần ăn 20 loại thực phẩm. Bữa ăn chính chiếm 30-35% tổng năng lượng và các loại dưỡng chất. Bữa phụ là một quả chuối; hai quả quýt hoặc một ly sữa không đường; sữa chua... bổ sung 5-10% năng lượng còn lại. Tập thể dục 30-45 phút mỗi ngày, uống hoặc tiêm thuốc đúng chỉ định của bác sĩ.
Năm 2019, ước tính khoảng 3,8 triệu người Việt mắc bệnh tiểu đường. Dự báo năm 2040, khoảng 6,1 triệu người mắc bệnh và xu hướng ngày càng trẻ hóa. Trước kia bệnh thường gặp ở lứa tuổi trên 40, nay dần xuất hiện ở tuổi 30, có cả trẻ em, theo HCDC.
Bác sĩ khuyên những người trên 40 tuổi, trong gia đình có người mắc tiểu đường cần đi tầm soát sớm. Xét nghiệm đường huyết là cách duy nhất phát hiện bệnh./.
Nguồn: Vnexpress.net
